هاري، بيماري ويروسي کشندهاي است که از هزاران سال قبل در جهان وجود داشته است.

در گذشته، رخداد بيماري را به خشم و غضب خدايان و دخالت ارواح نسبت ميدادند و براي نجات افرادمبتلا، دست به دامان جادوگران ميشدند که براي درمان بيماران،طلسم و جادو تجويز ميکردند که نتيجهاي نداشت.
🔸هاري يکي از مهمترين بيماريهاي قابل انتقال بين انسان و حيوان ميباشد. اين بيماري جزء زئونوزهاي مستقيم است و در گروه آنتروپوزئونوزها طبقهبندي شده و معمولاً از راه گزش حيوانات مبتلا به انسان و ساير حيوانات منتقل ميشود. هاري، تمام پستانداران را مبتلا کرده و به انسان نيز انتقال مييابد. هاري، بيماري طبيعي سگها، گربهها، گوشتخواران وحشي و خفاشهاست که نشانههاي باليني آن با اختلال عمل دستگاه عصبي مرکزي مشخص ميشود.
🔹اين بيماري در بسياري از مناطق جهان بهصورت اندميک وجود دارد. دامپزشکان 312 بار بيشتر از افراد عادي در معرض خطر ابتلا به هاري قرار دارند.
🔸هاري بيمارياي بسيار قديمي بوده كه بهدليل دارا بودن ميزان بروز بالا و خسارتهاي سنگين اقتصادي و بهداشتي، جزء اولويتهاي سامانههاي مراقبت بيماري در كشورهاي در حال توسعه محسوب و ميزان بروز آن به عنوان يك شاخص بهداشتي در نظر گرفته ميشود.
🔹هاري به دلايلي مانند ميزان كشندگي بالا (100 درصد) در انسان و دام و خسارتهاي اقتصادي و بهداشتي ناشي از آن، و مطرح بودن به عنوان يک بيماري بازپديد اهميت چنداني يافته است.
🔸مهمترين حاملان بيماري در ناحيه شمال كشور سگ، روباه و شغال و در غرب و شمالغربي كشور، گرگها هستند.
🔹از آنجا كه پيشگيري هاري در حيوانات يك راهكار كليدي در مبارزه با بيماري است؛ نقش دامپزشكان در مهار بيماري بسيار مهم است. از آن جا كه در شرايط فعلي، حيات وحش در بقاي بيماري، سهم به سزايي دارد؛ روند گسترش يا تهديد اين بيماري با توجه به موقعيت جغرافيايي از اهميت ويژهاي برخوردار است.
🔸اساس پيشگيري و مهار بيماري بر مبارزه با بيماري در حيوانات (حيات وحش، سگهاي بدون صاحب و سگهاي گله و صاحبدار) است.
مبارزه با بيماري در حوزه دامپزشكي بر واكسيناسيون سگهاي گله و صاحبدار، بهبود و بهسازي كشتارگاهها و همكاري در امر آموزش همگاني و مهار جمعيت سگهاي بدون صاحب و ولگرد قرار دارد. اميد است با افزايش سطح آگاهي و آموزش همگاني، شاهد گزارش كاهش موارد بروز هاري در سال جاري بوده و شعار سازمان جهاني بهداشت «واكسيناسيون بيشتر، امحاء كمتر (More Vaccination, Less Destruction)» را همواره به ياد داشته باشيم.